گزارش شفاف
به خوانندگان
الياس حضرتي
چرا ترجيحداديم سكوت كنيم
ديروز سالگرد حادثه غمبار سقوط هواپيماي اوكرايني ۷۵۲ و جانباختن ۱۷۶ نفر (و در واقع ۱۷۷ نفر) از سرنشينان آن بود كه تعداد زيادي از ايشان هموطنمان بودند. قاعدتا خوانندگان متوجه شدهاند كه ديروز ما در «اعتماد»، گزارشي در اين زمينه نداشتيم. حتي برخي از خوانندگان و همراهان هميشگي روزنامه تماس گرفتند و گلايه كردند كه براي ما قابل پيشبيني بود. حداقل انتظار از يك رسانه آن است كه سالگرد اين فاجعه دردناك را جزو ارزشهاي خبري بداند و به آن بپردازد. ما اين انتظار را حق خوانندگان خود ميدانيم. ارزشهاي روزنامه اعتماد هم چنين است كه در شاديها و غمهاي ملي شهروندان، همراه ملت ايران باشيم. شاهد اين امر، تلاشها و مطالب روزنامه در هنگام واقعه و در سالگردهاي پس از آن است. اما امسال، سال متفاوتي بود. تحريريه «اعتماد» تلاش كرد كه به نوبه خود مطالبي را تهيه كند كه در خور اين اتفاق دردناك باشد. هدف اين بود كه مطالب تهيهشده چيزي فراتر از يك يادآوري ساده باشد و اصطلاحا ارزش افزودهاي داشته و به دانستههاي خوانندگان از زواياي پيچيده موضوع اضافه كند. اما گويا اين استاندارد ما با دايره تنگ برخي سياستگذاران و نهادها كه نسبت به رسانههاي داخلي كملطفي دارند و فكر ميكنند با توصيه به رسانهها ميتوانند مساله را مديريت كنند، همخوان نبود. بنابراين دايره عملمان بسيار تنگ شد. توصيهنامههاي مختلف چنان دايره عمل را تنگ كرده بودند كه در نهايت صلاح را در سكوت كردن ديديم. برنامه و كارنامه روزنامه اعتماد در انجام وظيفه رسانهاي خود روشن است. عقيده راسخ داريم كه گزارشهاي مستند ما و رسانههاي ديگر داخلي، زمينهساز شفافيت و ايجاد اعتماد اجتماعي است؛ اعتمادي كه در سالهاي اخير و بهخصوص به دليل پنهانكاري صورتگرفته بر سر دليل سقوط هواپيماي ۷۵۲ بسيار خدشهدار شد. اما در اين زمينه، برخي افراد و نهادها همنظر نيستند و متاسفانه سياستهاي رسانهاي خاصي را دنبال ميكنند كه منجر به سكوت ما و رسانههاي داخلي ميشود و رسانههاي خارجي را تكتازي آزاد ميگذارد.
شايد آنها فكر كردهاند حالا كه دادگاه اين اتفاق دردناك در حال برگزاري است، انتشار گزارشهاي رسانهاي درباره واقعه يا پوشش دادن نگاه خانوادههاي داغدار منجر به تحتالشعاع قرار گرفتن روند دادرسي شود. ما با اين نگاه موافق نيستيم و معتقديم رسانه آزاد ركن چهارم دموكراسي و يك كشورداري مسوولانه است. در يك كشور دموكراتيك و مسوول، خبررساني رسانه، علت انحراف در افكار عمومي ديده نميشود و حتي از آن استقبال هم ميشود. حق شهروندان داغديده و وكلاي آنها و همچنين كارشناسان موضوع است كه در اين موارد خارج از دادگاه صحبت كنند و البته مسووليت حرفهاي خود را هم بپذيرند.
با مشورت به اين تصميم جمعي رسيديم كه بهتر است اصلا در اين مورد سكوت كنيم تا ببينيم روند رسيدگي به فاجعه دردناك به كجا ميرسد. نيتمان كمك بود كه ميسر نشد اما ما به شما خوانندگانمان صريح ميگوييم كه در غم و شادي با شما همدل هستيم و به مسوولان ميگوييم كه هنوز اميد داريم با دادرسي عادلانه و شفاف، هم بخشي از اعتماد از دست رفته را جبران كنند و هم بهانه به دست بدخواهان داده نشود.